Το άγχος είναι μία μορφή και έκφραση φόβου. Πολύ συχνά το αποκαλούμε Στρες, που στα Ελληνικά σημαίνει Πίεση. Το άγχος ουσιαστικά δημιουργεί μία μορφή συναισθηματικής πίεσης, η οποία στη συνέχεια κινητοποιεί το σώμα. Ας δούμε όμως τι ακριβώς συμβαίνει κάθε φορά που αγχωνόμαστε.
Όλοι οι άνθρωποι, όπως και τα ζώα, έχουμε ένα μηχανισμό αποκαλούμενο ως “μάχομαι ή τρέχω”. Αυτό το σύστημα ενεργοποιείται κάθε φορά που απειλείται η ζωή μας και αυτόματα το σώμα μας εκκρίνει κάποιες ορμόνες. Οι τρεις κυρίαρχες ορμόνες, η αδρεναλίνη, η νοραδρεναλίνη (ή νορεπινεφρίνη) και η κορτιζόλη είναι αυτές που διεγείρουν το συμπαθητικό νευρικό σύστημα (σύστημα μάχομαι ή τρέχω) και κινητοποιούν το σώμα.
Η αδρεναλίνη διεγείρει και προετοιμάζει τον οργανισμό είτε να αντιμετωπίσει άμεσα τον κίνδυνο (αντίδραση «μάχης»), είτε για να τον αποφύγει γρήγορα (αντίδραση «φυγής»).
Η νοραδρεναλίνη είναι αυτή που διεγείρει τον εγκέφαλο και γι’ αυτό μοιάζει να «ξυπνά», με αποτέλεσμα να είμαστε πιο επικεντρωμένοι κι έτοιμοι να ανταποκριθούμε. Βοηθά επίσης στη μετατόπιση της ροής του αίματος από περιοχές, οι οποίες δεν έχουν τόσο ζωτική σημασία, σε περιοχές που είναι πιο βασικές, όπως οι μύες, έτσι ώστε να μπορεί ο οργανισμός να αντιδράσει και να «εγκαταλείψει» την απειλητική κατάσταση.
Τέλος, η κορτιζόλη βοηθά στη διατήρηση της ισορροπίας των υγρών και της αρτηριακής πίεσης του οργανισμού, ρυθμίζοντας παράλληλα ορισμένες λειτουργίες του σώματος που δεν είναι ζωτικής σημασίας σε συνθήκες επιβίωσης (όπως η πέψη, η ανάπτυξη κλπ.), προκειμένου ο οργανισμός να είναι έτοιμος για την αντίδραση “μάχης” ή την αντίδραση “φυγής”.
Τις πολύ παλιές εποχές η απειλή που ενεργοποιούσε το μηχανισμό “μάχομαι ή τρέχω”, ήταν κάποιο άγριο ζώο, κάποιο σφοδρό καιρικό φαινόμενο κλπ. Στη σύχρονη εποχή, είναι ο εργοδότης, οι λογαριασμοί, οι δυσαρμονικές σχέσεις κλπ. και το σύστημά μας αντιδρά με τον ίδιο τρόπο, σα να πρόκειται για απειλή κατά της ζωής. Εκκρίνουμε πάλι αυτές τις ορμόνες και είμαστε έτοιμοι για “μάχη” ή “φυγή”.
Αν κινούμαστε συνεχώς μ’ ένα μοτίβο “μάχομαι ή τρέχω” αφαιρούμε ενέργεια από βασικές λειτουργίες και όργανα του σώματός μας για να τη μεταφέρουμε στους μύες και το νευρικό σύστημα για να προστατεύσουμε τη ζωή μας, με αποτέλεσμα να υπονομεύουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Επιπλέον, δημιουργεί μία συνεχή συναισθηματική πίεση με αποτέλεσμα δυσλειτουργικές συμπεριφορές (επιθετικότητα, απομόνωση, έλλειψη παραγωγικότητας – δημιουργικότητας, χρήση αλκοόλ κλπ.) ή και συναισθηματικές – νοητικές δυσλειτουργίες (πνευματική κόπωση, δυσκολία στην επεξεργασία νέων πληροφοριών, έλλειψη ενέργειας, έλλειψη διάθεσης, αϋπνίες, υπερβολική ανησυχία, φοβίες, κρίσεις πανικού κοκ.).
Τι κάνουμε όμως όταν διαπιστώσουμε ότι ζούμε συνεχώς μ’ ένα μοτίβο “μάχομαι ή τρέχω”?
Τρία βήματα χρειάζεται ν’ ακολουθήσουμε.
1ο βήμα : Φροντίζουμε για τη σωματική και συναισθηματική μας αποσυμπίεση. Ένας απλός τρόπος είναι να προγραμματίσουμε καθημερινή ολιγόλεπτη άσκηση. Αυτό που θα συμβεί είναι ότι το σώμα θα εκκρίνει ενδορφίνες και σερετονίνη την ώρα της άσκησης, οι οποίες συμβάλλουν στην καλή διάθεση, δρουν κατευναστικά στο άγχος και βοηθούν το μυαλό να χαλαρώσει από τις αδιάκοπες και πιεστικές σκέψεις.
2ο βήμα : Φροντίζουμε να βρισκόμαστε, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, σε περιβάλλον που μας επιτρέπει να χαλαρώσουμε. Ένα χαλαρωτικό μασάζ ή ένα χαλαρωτικό μπάνιο με απαλή μουσική, μία παρέα ανθρώπων με χιούμορ κι αισιόδοξο τρόπο σκέψης, μία βόλτα στη φύση, διαλογισμός κλπ.
3ο βήμα : Φροντίζουμε να βρούμε έναν ειδικό που να νιώθουμε άνετα κι αρκετά ασφαλείς, έτσι ώστε να ανακαλύψουμε και να θεραπεύσουμε, με τη βοήθειά του, την πηγή του άγχους που βιώνουμε στην καθημερινότητά μας. Ευτυχώς στις μέρες μας, υπάρχουν αρκετές μέθοδοι και πολλοί επαγγελματίες για να επιλέξουμε. Αυτό που χρειάζεται είναι η δική μας απόφαση και να καθορίσουμε πόσο γρήγορα και άμεσα θέλουμε αποτελέσματα.
Είναι σοφό και ώριμο ν’ αναζητούμε τη γνώση και τους τρόπους που θα βελτιώνουν την καθημερινότητά μας, έτσι ώστε ν’ αποφύγουμε να βρεθούμε αντιμέτωποι με κάποια συναισθηματική ή σωματική πρόκληση. Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία!
Νατάσσα Κασσωμένου
Πιστοποιημένη Σύμβουλος &
Εκπαιδεύτρια ThetaHealing®